I.Mục đích giáo dục trong GĐPT
II.Nội dung giáo dục trong GĐPT
1) Phật pháp – Tinh thần – Lịch sử (Trí dục – Đức dục)
2) Kỹ năng sống (Hoạt động thanh niên) (Thể dục – Đức dục)
3)Hoạt động xã hội (Đức dục)
4) Văn nghệ (Mỹ dục)
5) Tu tập tự thân (giáo dục Tâm linh)
III. Phương pháp giáo dục trong GĐPT
1) Phương pháp huân tập
2) Phương pháp lý giải
3) Phương pháp hoạt động
4) Phương pháp quán niệm
Đạo Phật là tôn giáo duy nhất trên hành tinh không ép buộc tín đồ phải tin một cách mù quáng vào lời dạy của vị giáo chủ. Đức Phật thường dạy về niềm tin như sau: "Đối với giáo lý, hãy tiếp thu, tư duy và thể nghiệm một cách chín chắn… Nếu thấy rằng giáo lý này đưa đến giải thoát và an lạc cho mình và cho người, thì hẳn tin…" Do vậy, nền giáo dục GĐPT không bao giờ "nhồi sọ" đoàn sinh rằng: hãy tin vào những điều này, điều kia v.v… nếu điều đó chưa được lý giải, tư duy quán chiếu và thể nghiệm một cách đầy đủ. Đó là lý do phương pháp giáo dục Hoạt động có mặt trong các phương pháp giáo dục GĐPT.
a-Định nghĩa: phương pháp giáo dục Hoạt động là dạy cho đoàn sinh huân tập các đức tính tốt trong đời sống hằng ngày bằng cách thực hành những việc làm cụ thể như: ăn chay, bố thí, phóng sanh, thăm hỏi và giúp đỡ những người bất hạnh, vâng lời mẹ cha, thuận thảo với anh chị em… (hoạt động xã hội); cắm trại dã ngoại, tập luyện các môn học hoạt động thanh niên, cứu thương… (kỹ năng).
b-Ứng dụng vào sinh hoạt GĐPT: phương pháp Hoạt động được ứng dụng vào nền giáo dục GĐPT qua các hình thức như sau:
-Thực hành giáo lý trong đời sống hằng ngày: niệm Phật, ăn chay, phóng sinh, bố thí, tu Bát Quan Trai, thực hành Chánh niệm (Thiền) v.v…
-Hoạt động xã hội: đi thăm và giúp đỡ trẻ em mồ côi, người già neo đơn, người khuyết tật, tham gia làm sạch môi sinh nơi công cộng, hưởng ứng công tác cứu trợ nạn nhân hỏa hoạn, lũ lụt, bão tố trong và ngoài nước v.v…
-Luyện tập các kỹ năng hoạt động thanh niên: các môn học về kỹ năng hoạt động thanh niên có tác dụng làm tăng trưởng các đức tính tốt và loại bỏ dần các tính xấu. Thí dụ:
*Các trò chơi có tác dụng làm nẩy nở các đức tính: tinh thần đồng đội, tính hòa nhập cộng đồng, tính kỷ luật, tính trung thực, rèn luyện các giác quan, óc phán đoán, sự nhanh trí, óc quan sát, tăng cường sức khỏe v.v…
*Môn gút dây có tác dụng làm nẩy nở các đức tính: kiên nhẫn, chịu khó, sáng tạo, khéo léo… và đem lại lợi ích nhất định trong cuộc sống
*Môn truyền tin, mật thư, dấu đi đường làm nẩy nở các đức tính: thông minh sáng tạo, năng động, cần cù, óc tính toán, tự tin, óc quan sát, sự ứng xử nhanh nhạy, bình tĩnh v.v….
*Môn cứu thương trang bị kỹ năng sơ cấp cứu và các hiểu biết thông thường về phòng bệnh và chữa bệnh
*Hoạt động cắm trại dã ngoại giáo dục cho đoàn sinh rất nhiều kỹ năng và đức tính như: óc tổ chức, làm việc có khoa học, tính đồng đội, tinh thần kỷ luật, sự năng động, sáng tạo, cần cù, chịu khó v.v…
– Các hình thức giáo dục bằng phương pháp Hoạt động còn có: lửa trại, trình diễn văn nghệ, làm báo tường, triển lãm, tổ chức các lễ lạt trong đơn vị, tham gia các trại họp bạn, trại công tác, trại huấn luyện, trại kỷ niệm… trong tỉnh và toàn quốc. Những hình thức hoạt động này có tác dụng làm tăng trưởng các đức tính tốt và các kỹ năng ứng dụng trong đời sống như: kỹ năng nói trước đám đông, kỹ năng tổ chức công việc một cách khoa học, kỹ năng lãnh đạo đám đông, kỹ năng ứng xử trước nhiều tình huống khác nhau v.v…
Tóm lại, phương pháp hoạt động trong nền giáo dục GĐPT là để hướng đoàn sinh tới một đời sống đầy năng động, sáng tạo và cống hiến nhiều điều lợi ích cho xã hội.
GĐPT không bao giờ biến thanh thiếu niên thành những con người yếu hèn, xa lánh cuộc đời, suốt ngày chỉ mơ tưởng thiên đường cực lạc mà bỏ quên cuộc sống thực tế này như một số người vì thiếu hiểu biết về Đạo Phật mà có suy nghĩ lệch lạc như thế.
Đoàn viên GĐPT là những con người tuy sống và cống hiến cho đời nhưng được dẫn dắt bởi đạo đức và luân lý Phật Giáo. Họ biết thế nào là phước để nỗ lực phát huy; biết thế nào là tội để nỗ lực ngăn trừ. Mục tiêu của họ chính là Cực Lạc ngay tại thế gian này và ngay trong cuộc sống này chứ không phải đâu xa.