Bước vào những ngày đầu năm mới Mậu Tuất, có một sự kiện làm xôn xao dư luận, liên quan đến tục đốt vàng mã đã tồn tại hàng ngàn năm qua trong đời sống tín ngưỡng tâm linh của đại đa số người dân xứ Việt; đồng thời cũng tạo nên một bước ngoặt lớn trong sinh hoạt tôn giáo tại các ngôi chùa Việt trên khắp đất nước.
Đó là việc Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam vừa có công văn đề nghị các Phật tử loại bỏ tục đốt vàng mã tại các cơ sở thờ tự Phật giáo.
Công văn số 31 của Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam do Hòa thượng Thích Thanh Nhiễu, Phó Chủ tịch Thường trực Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam ký.
Công văn đề nghị Ban Thường trực Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương hướng dẫn Chư tôn đức tăng ni trụ trì các tự viện (bao gồm: chùa, tổ đình, tịnh xá, thiền viện, tu viện, tịnh viện, tịnh thất, niệm phật đường) nhất là các tự viện là di tích lịch sử – văn hóa tổ chức lễ hội mang tính văn minh, tiết kiệm, không phô trương hình thức, phát huy truyền thống văn hóa dân tộc, văn hóa Phật giáo. Công văn nêu rõ:
“Đề nghị Chư tôn đức tăng ni nêu cao tinh thần Bồ tát đạo, hướng dẫn đồng bào phật tử và bà con loại bỏ mê tín dị đoan, đốt vàng mã tại các cơ sở thờ tự Phật giáo và các hình thức khác trái với thuần phong mỹ tục, văn hóa dân tộc và văn hóa Phật giáo Việt Nam”
Đây là bước đi “đột phá” của GHPGVN , ngay lập tức nhận được sự đồng tình rộng rãi của giới nhân sĩ trí thức cả nước. Trong buổi phát thanh 6 giờ sáng ngày 24/2/2018 của đài VTV1, Người phat thanh viên cho biết : đại diện Bộ Văn Hóa-Thể Thao-Du Lịch đã lên tiếng ủng hộ việc làm trên của Giáo hội và còn nói thêm : “… trước mắt,việc cấm đốt vàng mã được thưc hiện tại các chùa Phật giáo; rồi đây Bộ Văn Hóa sẽ nhân rộng việc này ra các đình, đền, miếu, phủ… trong diện di tích cấp quốc gia, tỉnh, thành do Bộ quản lý; sau hết là tới tất cả cơ sở tín ngưỡng dân gian ở các địa phương…”
Riêng đối với hàng Phật tử, trong đó có hằng vạn đoàn viên Gia Đình Phật Tử cả nước, sự kiện này gần như một cuộc “cách mạng” đã giải phóng cho họ ra khỏi ách nô lệ của dư luận xã hội đã tròng lên cổ những người Phật giáo hàng trăm năm qua. Bởi vì, từ khi thực dân Pháp chiếm đóng và cai trị Việt Nam, chúng đã thực hiện rất nhiều thủ đoạn hiểm độc và tinh vi nhằm xóa bỏ Phật giáo ra khỏi tâm tư tình cảm của người dân Việt. Một trong những thủ đoạn đó là biến đạo Phật trí tuệ trở thành một thứ đạo Phật mê tín; biến Tăng, Ni thành những con người hành nghề mê tín ngay trong ngôi chùa Phật. Từ đó, Phật giáo đã bị xã hội hiểu lầm và đi đến chỗ bị khinh chê ruồng bỏ suốt hơn trăm năm qua.
Mặc dù trong phong trào chấn hưng Phật giáo Việt Nam diễn ra vào những năm 1930 – 1945, nhiều bậc thức giả trong và ngoài Phật giáo đã nỗ lực tranh đấu bằng nhiều cách nhằm khôi phục giá trị của đạo Phật, nhưng kết quả mang lại cũng không bao nhiêu vì đất nước luôn ở trong hoàn cảnh chiến tranh, lòng người ly tán, các thế lực ngoại bang luôn thèm muốn nuốt trọn dải đất hình chữ S này.
Từ khi đất nước giành được độc lập và thống nhất từ năm 1975, sau đó Phật giáo Việt Nam thống nhất dưới mái nhà chung Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam vào năm 1981, Phật tử cả nước rất ngưỡng mong Giáo hội nhanh chóng thực thi nhiều giải pháp hữu hiệu để Phật giáo Việt Nam gột rửa bụi bặm “trần lao” đã qua, và hiện nguyên giá trị thật của một đạo Phật gốc do Đức Bổn Sư Thích Ca sáng lập, vì chỉ có “Đạo Phật Gốc” mới có khả năng giác ngộ và giải thoát cho con người trong cõi Ta Bà này.
Hôm nay, vào ngày đầu Xuân Mậu Tuất, thời điểm quan trọng của một chu kỳ đời sống mới, Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam đã làm một việc mang ý nghĩa lịch sử của PGVN, đó là khuyến cáo Phật tử không nên đốt vàng mã, đồng thời kêu gọi Tăng, Ni trụ trì các cơ sở Phật giáo không được đốt vàng mã và tổ chức cho Phật tử đốt vàng mã trong chùa mình. Việc làm này chắc chắn sẽ được ghi vào trang sử vàng của Phật giáo Việt Nam và của dân tộc Việt Nam.
Chúng tôi xin chúc cho Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam thành công trong việc đấu tranh chống đốt vàng mã lần này để làm tiền đề cho những cuộc đấu tranh khác nhằm chống một số tệ nạn vẫn còn rơi rớt trong sinh hoạt Phật giáo hiện nay.
Chúng tôi kỳ vọng Nhà nước Việt Nam thành công trong việc bài trừ tục đốt vàng mã trong sinh hoạt tín ngưỡng của nhân dân, cũng như đã từng thành công trong việc cấm sản xuất, mua bán và đốt pháo trước đây vậy.
BAN BIÊN TẬP
Tôi rất tiếc, sao mãi tới bây giờ- năm 2018- Nhà Nước và giáo hội Phật Giáo ta mới có chỉ thị cấm đốt vàng mã. Chuyện “đốt” này, bao đời nay, gia đình tôi đâu có làm, bởi chỉ một lòng theo đạo Phật. Phật đâu có dạy chuyện đó mà mình làm. Phật cũng không dạy cúng Sao giải Hạn. “Phải tự thắp đuốc lấy mà đi”. Có Phật trong Tâm thì không sợ quỷ thần quấy nhiễu. Bởi vậy khi về làm dâu xứ Hiên Tà, tôi rất lấy làm khó chịu mỗi khi nhà có cúng giỗ, mẹ chồng tôi biểu đốt giấy mã. Phận làm dâu (ngọt), tôi đâu dám cản. Nay mẹ đã khuất núi lại được cấp trên suy xét ban lệnh cấm, tôi nhẹ cả người, mừng vô số kể. Mong rằng mọi người trong bổn đạo hay ngoại đạo, nhứt tâm tuân thủ.
Cái lợi trước mắt là vừa không tốn tiền vừa không gây ô nhiễm. Cứ thế mà vô tư an lạc.