KỲ 28: TIỀN THÂN KHADIRANGĀRA Chuyện Thiên nữ trong nhà Cấp Cô Độc (tiếp theo)
Nửa đêm hôm ấy, thiên nữ hiện vào phòng đại triệu phú, khóc và nói: Tôi là thiên nữ ngụ trên gác tư ngôi nhà của Ngài. Hôm trước tôi có những lời lẽ không chân chánh, xúc phạm giáo pháp Như Lai. Hãy tha thứ lỗi cho tôi! Theo lời Thiên chủ Đế Thích, tôi đã đi đòi nợ và đem về những tài sản trôi giạt hoặc còn chôn dấu tất cả là 540 triệu đồng về trả lại cho Ngài. Tôi vì không có trú xứ nên rất mệt mỏi. Kinh mong Ngài tha thứ lỗi cho tôi để tôi được cư trú trong nhà Ngài. Vị triệu phú nói : Này Thiên nữ, nếu muốn xin lỗi ta, hãy xin lỗi ta trước mặt bậc Đạo Sư – Lành thay, tôi sẽ làm như vậy. Buổi sáng hôm sau, nhà triệu phú dẫn Thiên nữ đến gặp Như Lai, báo cáo mọi việc. Bậc Đạo Sư nghe xong liền nói: Này gia chủ,kẻ làm ác, khi điều ác chưa chín muồi, nó thấy là thiện. Khi điều ác của nó chín muồi, chỉ khi ấy nó mới thấy là ác. Kẻ làm thiện, khi điều thiện chưa chín muồi, nó thấy là ác, khi điều thiện của nó chín muồi, chỉ khi ấy nó thấy là thiện. Sau đó bậc Đạo Sư nói lên hai bài kệ :
Người ác thấy là hiền Khi ác chưa chín muồi Khi nghiệp ác chín muồi Người ác mới thấy ác
Người hiền thấy là ác Khi thiện chưa chín muồi Khi thiện được chín muồi Người hiền thấy là thiện
Cuối bài kệ nay, thiên nữ chứng quả Dự Lưu. Nàng đảnh lễ bậc Đạo Sư và nói rằng: Bạch Thế Tôn, bị nhiễm tham ái, bị sân kích động, bị si mờ ám, bị vô minh bao phủ, con không biết những công đức của Thế Tôn, đã nói những lời ác ngữ, hãy tha thứ cho con. Lúc bây giờ, Cấp Cô Độc trước mặt bậc Đạo Sư, nói lên công đức của mình : Bạch Thế Tôn, thiên nữ này ngăn chặn con chớ cúng dường Đức Phật v.v…nhưng không thể ngăn chặn được con! Nàng ngăn chặn con chớ bố thí nhưng con vẫn bố thí! Bạch Thế Tôn, đấy là công đức của con. Bậc Đạo sư nói : Này gia chủ, ngươi là thánh đệ tử đã chứng quả Dự lưu, có lòng tin bất động, có tri kiến thanh tịnh. Thật không gì lạ khi thiên nữ này thất bại khi muốn ngăn chặn ngươi. Ta thời xưa cũng đã từng bố thí cúng dường cho đến Ác ma chủ cõi dục giới cũng không thể ngăn chặn. Rồi bậc Đạo Sư thuật câu chuyện thời quá khứ như sau :
•••
Thuở xưa, khi vua Brahmadatta trị vì ở Ba La Nại, Bồ tát sinh trong gia đình triệu phú ở Ba La Nại, được nuôi dưỡng trong sự xa hoa như một hoàng tử. Khi đến tuổi trưởng thành, Bồ tát đạt đến sự điêu luyện trong tất cả kỹ thuật. Sau khi cha chết, chàng được đặt lên địa vị triệu phú. Bồ tát cho xây dựng sáu trường bố thí: bốn nhà tại bốn cửa thành, một nhà tại trung tâm thành và một nhà trước cửa trú xứ của mình, và tổ chức bố thí lớn.
Một hôm, trong giờ điểm tâm, khi các món ăn hảo hạng được được mang vào cho Bồ tát, một vị độc giác Phật xuất định sau bảy ngày tọa thiền, nhận xét : đã đến giờ đi khất thực, nay ta phải đến nhà triệu phú Ba La Nại. Sau khi đánh răng với với cọng trầu leo, tằm rửa sạch sẽ, vị độc giác Phật dắp y mang bình bát, đi ngang qua hư không và đứng trước cửa nhà trong khi điểm tâm được mang vào cho Bồ tát. Bồ tát liền từ chỗ ngồi đứng dậy bảo với người hầu : Hãy đem bình bát vị ấy lại đây. Ngay trong thời khắc ấy, Ác Ma lồng lộn hiện lên nghĩ rằng: Độc giác này đã ăn từ bảy ngày trước, nếu hôm nay không được ăn chắc chắn sẽ bị chết.Ta sẽ làm Độc giác này chết và làm cho triệu phú chấm dứt việc bố thí. Ngay lúc ấy, Ác ma hóa hiện ngay giữa nhà một hố than hừng sâu 80 khuỷu tay, trong hố đấy những cây keo cháy rực, lửa đỏ hiện ra như địa ngục. Sau khi tự mình tạo ra hố than hừng ấy, Ác ma đứng giữa hư không. Người hầu vừa đi đến định mang bình bát, thấy vậy hoảng sợ trở lui. Bồ tát hỏi: tại sao ngươi trở lại? -Thưa chủ, giữa nhà có một hố than hừng cháy đỏ rực, ai đi đến cũng hoảng sợ chạy trốn hết! Bồ tát suy nghĩ: Hôm nay Ác ma có uy lực, đang nỗ lực ngăn chặn ta bố thí. Ta cần phải cho nó biết, dù trăm Ma, ngàn Ma cũng không thể làm ta dao động. Hôm nay, chúng ta sẽ làm cho chúng thấy ai mạnh hơn ai, ai có uy lực hơn ai. Bồ tát tự mình cấm lấy bát cơm đã sẵn sàng ,đi ra dứng ngay trên bờ hố than hừng, nhìn lên hỏi : Ngươi là ai? -Ta lá Ác ma! -Có phải ngươi hóa hiện hố than hừng này? -Phải, chính ta! -Vì mục đích gì? -Vì mục đích ngăn chặn không cho ngươi bố thí, vì mục đích giết mạng sống của Độc giác Phật! -Ta sẽ không cho ngươi ngăn chặn ta bố thí. Ta cũng không cho ngươi giết mạng sống của vị Độc giác Phật. Hôm nay ta sẽ làm cho ngươi biết giữa ta và ngươi ai có sức mạnh lớn hơn! Vẫn trên bờ hố than hừng, Bồ tát nói :Bạch Thế Tôn Độc giác Phật,dầu cho con có rơi đầu lộn ngược vào hồ than hừng cháy, con vẫn không trở lui. Mong Thế Tôn chấp nhận món ăn do con cúng dường. Rồi Bồ tát nói lên bài kệ :
Ta thà rơi địa ngục Chân trên, đầu phía dưới Ta sẽ làm việc Thánh Hãy nhận lấy món ăn
Rồi với quyết tâm vững chắc, Bồ tát cầm bát cơm bước lên miệng hố than hừng. Khi Bồ tát làm như vậy, từ nơi miệng hố than hừng sâu 80 khuỷu tay, mọc lên hoa sen tuyệt đẹp đỡ lấy chân Bồ tát. Từ nơi hoa sen ấy, nhụy sen khoảng chứng một đấu lớn phun lên, rơi trên đầu bậc đại chúng sanh, phủ khắp toàn thân như rắc bột vàng. Bồ tát đứng trên đóa sen, đặt vào trong bát vị Độc giác Phật những món ăn thượng vị khác nhau. Vị Độc giác nhận đồ ăn, nói lên lời tùy hỷ, quăng bình bát lên trên hư không, và ngay trước mắt của đại chúng, tự mình bay lên hư không, bay về phía Hy mã lạp sơn. Còn Ác ma bị thất bại, sầu muộn đi về trú xứ của mình. Bồ tát vẫn đứng trên tòa sen thuyết pháp cho đại chúng về hạnh bố thí rồi lui vào nơi trú xứ của mình tiếp tục bữa điểm tâm.
•••
Thuyết pháp thoại này xong, bậc Đạo Sư kết hợp hai câu chuyện, nhận diện tiền thân như sau : -Thời ấy vị triệu phú Ba La Nại xả thân cúng dường Độc giác Phật chính là Ta vậy.
CHÚ THÍCH : –Cõi Dục giới : theo Phật Giáo, toàn thể vũ trụ bao gồm 3 cõi : Dục giới, Sắc giới và Vô sắc giới. Cõi Dục giới bao gồm : địa ngục, ngạ quỷ, súc sanh, A tu la, Người và 6 tầng Trời dục giới. –Độc giác Phật : còn gọi là Bích Chi Phật tức hạng Duyên Giác, ngộ lý Mười Hai Nhân Duyên mà chứng quả. Độc giác Phật còn có nghĩa là người tu một mình mà thành Phật, thành Phật xong là nhập diệt chớ không đi truyền bá Phật Pháp độ chúng sanh.
Ý NGHĨA CÂU CHUYỆN : Ác ma ngăn cản không cho Bồ tát bố thí vì hai mục đích : 1)Để cho vị Độc Giác chết đói sẽ không được thành Phật 2)Làm giảm công đức bố thí của Bồ tát.