Các tỉnh trên đây do không đủ điều kiện thành lập Hội đồng xét xếp cấp bởi hai lý do:
– Một là, do tỉnh chưa thành lập Phân ban GĐPT.
– Hai là, do tỉnh không có đủ túc số huynh trưởng có cấp để thành lập Hội đồng xét xếp cấp theo quy định của Nội Quy và Quy Chế Huynh trưởng GĐPT.
Vì vậy, Phân ban GĐPT Trung ương đã thành lập Hội đồng xét xếp cấp cho anh chị em (ACE). Đây là lần đầu tiên sau gần 20 năm tái lập sinh hoạt GĐPT trên cả nước (1997 – 2016), số ACE này mới vinh dự được xét xếp cấp.
Chúng tôi chứng kiến buổi lễ thọ cấp nói trên với nhiều cảm xúc khác nhau, nhân đây xin góp một vài ý kiến nhân sự kiện này.
Thứ nhất: là một nỗi mừng khi thấy Phân ban Trung ương cuối cùng rồi cũng tìm ra giải pháp để đem lại niềm an ủi cho các ACE đã một thời gian dài hy sinh, cống hiến cho màu Áo Lam. Việc làm này tuy có muộn nhưng thà muộn vẫn còn hơn không. Chúng tôi xin tán thán công đức của các anh chị Trung ương.
Sau nữa là niềm vui to lớn xin được chia sẻ cùng các ACE được thọ cấp lần này. Cấp bậc trong GĐPT không phải là thứ đem lại bổng lộc, quyền hành hay địa vị cho người huynh trưởng hưởng thụ; cấp bậc có giá trị đối với người huynh trưởng như là một sự chứng nhận cho sức cống hiến của anh chị cho tổ chức, cho đạo pháp; đồng thời cấp bậc còn là một phương tiện giúp cho người huynh trưởng có điều kiện cống hiến tốt hơn nữa vì cứ mỗi lần thăng cấp, anh chị lại được giao cho nhiệm vụ nặng nề hơn trước.
Chúng tôi xin chia vui với các ACE vì điều đó.
Thứ hai: sau niềm vui vừa nói là một nỗi buồn cho tình cảnh sinh hoạt GĐPT miền Tây Nam bộ chúng ta:
Nỗi buồn thứ nhất: là đa số các anh chị thọ cấp lần này đã vào tuổi xế chiều, có anh chị còn không đủ sức quỳ mà phải ngồi trong lễ phát nguyện. Tại sao khi các anh chị còn trẻ, còn sức, còn năng lực cống hiến, đã không có ai nghĩ đến việc xét xếp cấp cho các anh chị? (tuyệt đại đa số huynh trưởng được xếp cấp lần này đều có quá trình cống hiến cho GĐPT trước năm 1975)
Được xếp cấp vào tuổi này thì các anh chị còn làm gì được cho tổ chức Áo Lam? Thời gian đã là 20 năm chứ đâu ít ỏi gì? Một sự cân nhắc, đắn đo, lúng túng… trong suốt gần 20 năm, đến bây giờ mới tìm ra giải pháp có phải là quá chậm chăng?
Trong 20 năm lúng túng của chúng ta, đã có nhiều ACE cởi bỏ chiếc áo Lam, hoặc vì bất mãn mà rời bỏ hàng ngũ chúng ta để bước sang một hướng khác, tại đó họ được tiếp đón niềm nở, được hỗ trợ đời sống và được thăng cấp tức thì. Có ai thử thống kê xem từ năm 1997 đến nay đã có bao nhiêu huynh trưởng GĐPT rời bỏ hàng ngũ chúng ta vì hai lý do nêu trên chăng?
Việc mất mát một số ACE trong hàng ngũ chúng ta tuy có thiệt thòi cho tổ chức, nhưng chưa thấm vào đâu so với sự mất mát lòng tin vào hàng ngũ huynh trưởng GĐPT của Giáo hội và Chánh quyền địa phương, bởi các vị nhìn vào hàng ngũ ACE chúng ta, các vị đâu biết ai là người bên nào! Đây chính là một trong những nguyên nhân cho tới bây giờ vẫn còn nhiều tỉnh trong khu vực miền Đông & Tây Nam bộ chưa thành lập được Phân ban GĐPT, hoặc có thành lập nhưng chỉ có hình thức chứ không hoạt động gì.
Chúng tôi nghĩ, nếu các ACE thọ cấp lần này được xét xếp cấp sớm hơn chứng 10 năm về trước thì có lẽ sinh hoạt GĐPT miền Tây Nam bộ không u ám như hiện nay.
Nỗi buồn thứ hai: Vì sao đã gần 20 năm qua rồi mà tại một số tỉnh miền Tây Nam bộ vẫn chưa có Phân ban GĐPT? Chúng tôi được biết Phân ban GĐPT trung ương có quy định rằng: "Chỉ khi nào trong tỉnh có đủ 5 đơn vị GĐPT thì mới được thành lập Phân ban"
Xin hỏi:
-Ai là người đứng ra thành lập 5 đơn vị GĐPT ấy khi chưa có Phân ban?
-Đâu phải một mình huynh trưởng GĐPT có quyền thành lập Phân ban mà hễ muốn lập là lập?
Chúng tôi còn nhớ trước năm 1975, Nội Quy GĐPT có quy định: tỉnh nào có từ 5 đơn vị GĐPT trở lên mới được thành lập Ban Hướng dẫn, còn dưới số đó thì chỉ có thể lập Ban Đại diện mà thôi. Chúng tôi cho rằng: đem quy định ấy áp dụng vào tình thế hiện nay là không còn phù hợp nữa.
Nên nhớ rằng tình hình sinh hoạt GĐPT trước năm 1975 so với hiện giờ đã khác rất xa, chỗ đứng của GĐPT trong Giáo hội PGVN hiện nay không phải như ngày trước; quyền hạn của Phân ban GĐPT trung ương bây giờ càng không thể so sánh với quyền hạn của BHD.GĐPT Trung ương ngày trước. Quan điểm của GHPGVN ngày nay, nhất là quan điểm của chư tôn đức lãnh đạo trẻ của GHPGVN về GĐPT cũng khác xa với lúc xưa. Nhất là cung cách trong quan hệ, trong xử lý, giải quyết vấn đề … của giáo hội, chánh quyền và con người xã hội ngày nay cũng đã thay đổi. Nếu chúng ta đem áp dụng một quy định đã có từ năm 1965 vào sinh hoạt GĐPT ngày nay tức đồng nghĩa với việc chúng ta tự trói tay trói chân chính mình vậy!
Theo chúng tôi, căn cứ vào cơ chế làm việc của giáo hội và chánh quyền hiện nay; Căn cứ vào Nội Quy GĐPT hiện hành, nếu chưa thành lập được Phân ban GĐPT trực thuộc Giáo hội tỉnh thì đừng mong phát triển được sinh hoạt GĐPT tại tỉnh đó. Thực tế trải dài gần 20 năm qua tại không ít tỉnh miền Đông và miền Tây Nam bộ đã chứng thực cho điều đó.
Vậy, phải chăng do vì đa số các tỉnh miền Tây Nam bộ chưa thành lập được Phân ban GĐPT nên tình hình sinh hoạt GĐPT tại các tỉnh này "như rắn không đầu" trong gần 20 năm qua?
Nếu Phân ban Trung ương và Giáo hội địa phương thật sự muốn xây dựng và phát triển GĐPT thì chúng tôi xin đề nghị: bằng mọi cách có thể được, hãy thành lập Phân ban GĐPT tại các Giáo hội tỉnh, thành để tổ chức này có cơ sở pháp lý, có nhân lực, có ý chí và kinh nghiệm, tập họp được đội ngũ huynh trưởng GĐPT mà hiện nay tại tỉnh, thành nào cũng có, nhằm xây dựng và phát triển phong trào GĐPT tại địa phương mình.
"Cách có thể được" ấy đã được ứng dụng trong trường hợp của Phân ban GĐPT Thành phố Cần Thơ (vừa ra mắt cũng trong ngày 05/06/2016 tại cùng địa điểm với lễ thọ cấp được đề cập trong bài này). Còn nhớ trước kia, Cần Thơ là trung tâm GĐPT của miền Tây Nam bộ, nhưng trong giai đoạn sau này lại là tỉnh, thành đi sau trong việc thành lập Phân ban. Việc thành lập Phân ban GĐPT – TP. Cần Thơ đã có lúc tưởng chừng bế tắc không còn lối thoát. Thế mà nhờ vào sự sáng suốt của Giáo hội và Chánh quyền Cần Thơ cộng với lòng dũng cảm của một số huynh trưởng trong thành phần dự kiến nhân sự Phân ban mà một lối thoát đã tìm thấy, đưa đến kết quả là Phân ban GĐPT TP. Cần Thơ ra đời. Dù muộn còn hơn không.
Chúng tôi xin nhiệt liệt tán dương lòng dũng cảm của các ACE huynh trưởng Phân ban GĐPT-TP. Cần Thơ!
Để kết thúc bài này, người viết xin nhắc lại câu nói nổi tiếng của nhà giáo Nguyễn Bá Học:
"Đường đi khó, không khó vì ngăn sống cách núi.
mà khó vì lòng người ngại núi e sông"