Tóm Lược 70 Năm Gia Đình Phật Tử Việt Nam (Bài 3)

6 – Thời kỳ thống nhất và trưởng thành(1963-1975)

Năm 1963, việc chính quyền Ngô Đình Diệm cấm treo cờ Phật Giáo vào Lễ Phật Đản 1963 là nguyên nhân cuối cùng của một ly nước tràn, đưa đến việc đòi bình đẳng tôn giáo và công bằng xã hội của Phật giáo miền Trung.

Mùa pháp nạn đã qua.

Năm 1964, Phật giáo bước qua một giai đoạn mới: Đại hội Phật giáo họp tại chùa Xá Lợi gồm 6 tập đoàn Tăng Già, cư sĩ Nam Trung Bắc và GHPG Nam Tông đã nhất trí một quyết nghị thành lập: GIÁO HỘI PHẬT GIÁO VIỆT NAM THỐNG NHẤT với một bản Hiến chương ngày 4/1/1964 (do chính quyến Nguyễn Khánh ký bởi sắc luật 158/SL/CT ngày 14/5/1964) với cơ cấu tổ chức điều hành gồm hai viện : Viện Tăng thống và Viện Hóa Đạo.

+ Gia Đình Phật tử nằm trong Tổng Vụ Thanh Niên/GĐPT vụ (thuộc VHĐ)

+Tháng 3/1964, lễ dựng bia và truy thăng cấp DŨNG cho Htr. LÊ VĂN VINH tại Đà lạt.

Xem thêm

+ Tháng 4/1964, trại Họp bạn Ngành Thiếu liên Tỉnh tại ĐàLạt (trại Thiện Mỹ)

+Tháng 5/1964, trại Họp bạn ngành Thiếu liên tỉnh tại Quảng Ngãi (Trại Thiện Mỹ)

+ Tháng 6/1964, các đơn vị GĐPT thuộc Giáo Hội Tăng già và Hội Việt Nam Phật Giáo Bắc Việt tại miền Nam đại hội tại chùa Phước Hòa, dưới sự chứng minh của Đại Đức Thích Chánh Tiến, Tổng Thư ký miền Vĩnh Nghiêm, có sự tham dự của Cư sĩ Ban Đại diện miền và quý anh, chị BHD Trung ương GĐPT Việt Nam tham dự.

Đại hội bầu BHD GĐPT miền Vĩnh Nghiêm, anh Tôn Thất Liệu làm Trưởng Ban, mở đầu việc thống nhất GĐPT Bắc Việt tại miền Nam

7 – Đại Hội Huynh Trưởng GĐPT lần thứ 5/1964 :

– Hiến chương GHPGVN/TN ra đời là căn bản cho tổ chức GĐPT lớn mạnh.

– Đại Hội Huynh trưởng GĐPT toàn quốc lần này áp dụng Hiến chương GHPGVNTN (GĐPT nằm trong Tổng Vụ Thanh Niên) thuộc Viện Hóa Đạo.

– Đại Hội tổ chức từ ngày 27-30/6/1964 tại trường nữ Gia Long Saigon (nay là trường Nguyễn thị Minh Khai), có 200 đại biểu của 42 tỉnh Trung, Nam và miền Vĩnh Nghiêm. Đại hội dưới sự chủ tọa của Thượng Tọa Thích Thiện Minh, Tổng vụ trưởng Tổng vụ Thanh Niên GHPGVN TN.

Chương trình nghị sự gồm có :

+ Thông qua Nội quy, Quy chế Huynh trưởng GĐPT.

+ Gia Đình Phật Tử nông thôn

+ Ngành Nữ GĐPT

+ Chương trình hoạt động

+ Bầu BHD Trung ương nhiệm kỳ 1964-1966

Đại hội có 5 tiểu ban đặc trách 5 vấn đề của chương trình nghị sự trong tiến trình hội nghị

Từ Đại hội này Ban Hướng dẫn các phần giải tán, chỉ còn có một BHD là BAN HƯỚNG DẪN TRUNG ƯƠNG GĐPT Việt Nam, có hệ thống dọc từ Trung ương đến các Miền, Tỉnh, Thị (gồm 8 miền theo phân chia của Giáo hội):

+ Miền Vạn Hạnh (Bắc Trung phần)

+ Miền Liễu Quán (Nam Trung phần)

+ Miền Khuông Việt (Cao nguyên Trung phần)

+ Miền Khánh Hòa (Đông Nam phần)

+ Miền Quảng Đức (Khu vực Saigon)

+ Miến Vĩnh Nghiêm (Phật tử Bắc Việt tại miền Nam)

+ Miền Huệ Quang (Tiền Giang)

+ Miền Khánh Anh (Hậu Giang)

– BHD/GĐPT miền Vĩnh Nghiêm và Quảng Đức trực thuộc Trung ương.

– Báo cáo theo thời điểm đại hội:

GĐPT Trung phần :

+ Gia trưởng: 872 cư sĩ + Huynh trưởng: 6.921 Huynh trưởng

+ Nam Phật tử: 4.836 Đ/sinh + Nữ Phật tử: 3.880 Đoàn sinh

+ Thiếu Nam: 14.360 Đ/sinh + Thiếu Nữ: 13.585 Đoàn sinh

+ Oanh vũ Nam: 17.739 Đ/sinh + Oanh vũ Nữ: 16.20 Đoàn sinh

GĐPT Nam Việt ( trên 50 GĐPT mang họ Chánh) :

+ Huynh trưởng: 255 Huynh trưởng

+ Thiếu Nam: 1.094 Đ/sinh+Thiếu Nữ:1.084 Đoàn sinh

+ Oanh vũ Nam: 1.193 Đoàn sinh+Oanh vũ Nữ:1.220 Đoàn sinh

GĐPT Nam Tông :

+ Huynh trưởng: 09 Htr.+Đoàn sinh: 200 Đoàn sinh

GĐPT thuộc Hội Tăng già Bắc Việt tại miền Nam :

+ 15 Đơn vị GĐPT

+ Huynh trưởng: 250 Htr. + Đoàn sinh: 3.030 Đoàn sinh

GĐPT thuộc Hội Việt Nam Phật giáo Bắc Việt tại miền Nam :

+ Huynh trưởng: 25 Htr. + Đoàn sinh: 520 Đ/sinh

Tổng số: 943 Đơn vị GĐPT

Huynh trưởng: 7.460

Đoàn sinh: 81.949

BHD Trung ương GĐPT Việt Nam nhiệm kỳ 1964-1966 :

+ Trưởng ban: Anh Võ Đình Cường

+ Phó Trưởng ban: Anh Tống Hồ Cầm

+ Phó Trưởng ban: Chị Hoàng thị Kim Cúc

+ Tổng Thư ký: Anh Cao Chánh Hựu

+ Phó Tổng Thư ký: Anh Đoàn Văn Lộc

+ Phó Tổng Thư ký: Anh Nguyễn Xuân Quyền

+ Thủ quỹ: Chị Nguyễn Thị Bắc

Trại A Dục của ngành Nữ tổ chức tại chùa Phước Hải-Saigon do BHD/TW tổ chức, chị Hoàng thị Kim Cúc làm Trại trưởng (1964).
Lễ bàn giao BHD Trung phần lại cho BHD Trung ương tổ chức vào ngày 30/8/1964 (PL 2508) tại chùa Từ Đàm- Huế.
Năm 1965 nữ Htr. Đào thị Yến Phi tự thiêu tại Nha Trang trong cuộc vận động phản đối chính phủ Trần Văn Hương.
Khóa Hội thảo Huynh trưởng toàn miền Nam (thu hẹp) tổ chức từ ngày 23-25/7/1965 tại chùa Dược Sư – Gia Định, thảo luận các vấn đề :
Duyệt xét toàn bộ Chương trình tu học huấn luyện cho những năm tới
Ấn hành tài liệu tu học
Từ ngày 5-7/1966 BHD Trung ương họp tại Đà Lạt nơi khu đất Trại trường GĐPT, địa điểm chuẩn bị cho Trại Đại hội Thanh Niên Phật Giáo Thế giới vào đầu tháng 6/1966, nhưng bị hủy bỏ vì cuộc đấu tranh của Phật Giáo Việt Nam tại miền Trung.

8 – Đại Hội Huynh trưởng GĐPT lần thứ 6/1967 :

Đại hội Huynh trưởng GĐPT lần thứ 6 được tổ chức tại Tổng vụ Thanh Niên Trung tâm Quảng Đức số 294 Công Lý Saigon (nay là Thiền viện Quảng Đức VP. 2 – GHPGVN số 294 Nam kỳ Khởi Nghĩa TP. HCM) từ ngày 29/7 đến ngày 1/8/1967 với 221 đại biểu chính thức tham dự (trong thời gian này có sự phân hóa trong hàng lãnh đạo các cấp thuộc GHPGVN TN, nhưng đối với GĐPT chỉ có một).

Đại hội thảo luận các vấn đề :

– Tu chỉnh Nội quy và quy chế Huynh trưởng GĐPT.

– Duyệt lại đường hướng sinh hoạt, chương trình tu học GĐPT. (chủ đề : Đạo pháp và dân tộc).

Trại Huyền Trang Trung ương do BHD Trung ương tổ chức tại chùa Pháp Vân- Gia Định Saigon (1967)

Tháng 1/1968, nội san SEN TRẮNG GĐPT VN ra đời số 1 đến tháng 7/1968 xuất bản số 2 rồi ngưng luôn.
Khóa Hội thảo toàn quốc (thu hẹp) tổ chức tại Phật học viện Nha Trang vào các ngày 29, 30, 31/12/1968.

+Mục đích : Tham khảo ý kiến các Huynh trưởng kỳ cựu có khả năng trong toàn quốc, về các dự án đã soạn thảo liên quan đến những vấn đề do Đại hội toàn quốc 1967 ủy nhiệm BHD Trung ương

+ Các vấn đề được thảo luận:

Cương yếu lý tưởng và sứ mệnh GĐPT
Thể thức lề lối sinh hoạt GĐPT
Dự án tổ chức và sinh hoạt Nam, Nữ Phật tử
Dự án đại cương về sinh hoạt các cấp GĐPT

Anh Lương Hoàng Chuẩn đảm nhận chức vụ Quyền Vụ trưởng GĐPT kiêm quyền Trưởng Ban GĐPT Trung ương thay anh Võ Đình Cường bị chính quyền đương thời bắt giữ.

Đại hội Huynh trưởng ngành Nữ toàn quốc tại chùa Tỉnh Hội Nha Trang từ ngày 23 đến ngày 26/8/1969 dưới sự chủ tọa của chị Hoàng Thị Kim Cúc, Phó Trưởng Ban BHD Trung ương.

+ Đại hội thảo luận các vấn đề:

Thống nhất sinh hoạt ngành
Soạn thảo chương trình tu học, sinh hoạt, giáo dục thích hợp với tâm lý ngành.

– Chuẩn bị các trại huấn luyện ngành trong giai đoạn tới.

9 – Đại hội Huynh trưởng GĐPT toàn quốc lần thứ 7/1970 và Ban Bảo trợ:

Đại hội được tổ chức từ ngày 25-28/7/1970 tại trường Trung học Bồ Đề và chùa Tỉnh hội Bình Định gồm: 500 Huynh trưởng, 246 Đại biểu thuộc 39 đoàn trong toàn miền Nam Việt Nam. Trên 200 đại biểu Giáo hội và Ban bảo trợ đại diện cho 60 Tỉnh, Thị Giáo hội.

Đơn vị cơ sở, Huynh trưởng trưởng và Đoàn sinh báo cáo vào kỳ Đại hội 1970.

`- 787 Đ/vị GĐPT, – 5.500 Huynh trưởng + 64.900 Đoàn sinh

Khóa Hội thảo Huynh trưởng cấp Tấn lần đầu tiên tổ chức tại Trại trường Đài Lục Hòa, Tuyên Đức, Đà lạt từ ngày 25-29/12/1970, hội thảo các vấn đề:
Hướng đi của GĐPTVN khi hòa bình trở lại.
Thảo luận dự thảo nội lệ Tổng đoàn cựu Huynh trưởng
Thảo luận phụ đính quy chế Huynh trưởng (chương Cựu Huynh trưởng)
Thảo luận dự án nội lệ tương tế

* Ngày 25/12/1970, lể đặt đá xây “Đài Lục Hòa” trại trường GĐPT VN tại Tuyên Đức – ĐàLạt

* Ngày 25-31/12/1970: các khóa Huấn luyện Huynh trưởng Lộc Uyển, A Dục, Huyền Trang do Ban Hướng dẫn Trung ương mở tại trại trường Đà Lạt.

* Cũng trong thời gian này Htr. Nguyễn Văn Chức tử nạn trong khi thi hành Phật sự.

Tháng 9/1971, Ban Đại diện miền Vạn Hạnh (GĐPT) và BHD GĐPT Đà Nẵng tổ chức liên trại Huấn luyện Htr. Lộc Uyển, A Dục, Huyền Trang, cho 6 tỉnh thuộc miền Vạn Hạnh tại Sơn Trà – Đà Nẵng với 350 trại sinh tham dự.

Ngày 28/12/1971, anh Võ Đình Cường Trưởng Ban Hướng dẫn Trung ương nhận lại nhiệm vụ Trưởng ban sau một thời gian gián đoạn.

10 – Đại Hội Huynh trưởng GĐPT lần thứ 8/1973

– Cựu Huynh trưởng – Ban Bảo trợ:

Đại hội được tổ chức tại chùa Tỉnh hội Đà Nẵng từ ngày 29-31/7/1973 gồm có 3 ngành:

Ngành Ban Bảo Trợ kỳ II
Ngành Cựu Huynh Trưởng kỳ I
Ngành Huynh trưởng đương nhiệm kỳ 8

Kết quả Đại hội :

+ Ngành Ban Bảo trợ (kỳ 2):

– Duyệt xét Nội lệ Ban Bảo trợ

– Duyệt xét Nội lệ tương tế

– Bầu Ban chấp hành Trung ương và chương trình sinh hoạt

Trưởng ban : Cư sĩ.Thái Tường

Phó ban : Cư sĩ An Mẫn Phạm Đăng Lâm

Tổng Thư ký: Cư sĩ Thiện Quang Đỗ Văn Giu

……

+ Ngành cựu Huynh trưởng (kỳ 1):

– Duyệt xét Nội lệ ngành Cựu Huynh trưởng

– Duyệt xét Nội lệ tương tế

– Bầu Ban chấp hành Trung ương và chương trình sinh hoạt.

Trưởng ban : Anh Tống Hồ Cầm

Phó ban ; Anh Hồng Liên Phan Cản Tuân

Phó ban : Chị Nguyên Phương Huỳnh Thị Hoa

Tổng Thư ký : Anh Nguyên Minh Ma Văn Tố (tự Long)

…………………..

+ Ngành Huynh Trưởng đương nhiệm (kỳ 8):

– Duyệt xét quy chế Huynh trưởng, cấp hiệu, phù hiệu.

– Nội lệ tương tế, thể lệ tổ chức Ban chấp hành, Ban đại diện tại các Tỉnh chưa có Ban Hướng dẫn

– Cải tổ, định hướng sinh hoạt và chương trình tu học cho Đoàn sinh, Huynh trưởng.

– Kiểm điểm và thảo luận đề án sinh hoạt GĐPTVN trong nhiệm kỳ mới.

– Bầu Ban Hướng dẫn nhiệm kỳ 1973-1975.

(Anh Võ Đình Cường đắc cử Trưởng ban)

Qua báo cáo của các Tỉnh, Thị, Saigon, Vĩnh Nghiêm và Trung ương; hội nghị đã ghi nhận:

42 phái đoàn hiện diện, (vắng mặt 6 phái đoàn, không có báo cáo số lượng).

812 Đơn vị cơ sở – 25 đoàn Nam, Nữ PT.,- 1.450 đoàn Thiếu Nam, Nữ

1.762 đoàn Oanh vũ Nam, Nữ – 7.200 Huynh trưởng – 72.600 đoàn sinh.

Năm 1973 (tháng 12):
- Khóa Hội thảo cấp Dũng và cấp Tấn
- Dự cử Huynh trưởng cấp Tấn đề nghị lên cấp Dũng
- Khánh thành Đài Lục hòa
- Trại Huấn luyện cấp 3 Vạn Hạnh I (Còn tiếp…)