Còn nhớ, vào những năm sau chiến tranh, đất nước bề bộn biết bao công việc. Tất cả đều dồn sức cho công cuộc giữ nước từ biên giới phía bắc cho đến tận biên giới tây nam ; Ngoài ra, việc ổn định đời sống kinh tế cho nhân dân cũng là một vấn đề hết sức to lớn. Do vậy, hoạt động tín ngưỡng tâm linh của người Phật tử Kiên Giang cũng phải tạm thời gác sang một bên để toàn tâm toàn ý lo cho cuộc sống “cơm, áo, gạo, tiền”. Đoàn viên GĐPT Kiên Giang cũng không nằm ngoài cộng nghiệp của Phật Giáo Kiên Giang. Anh chị em Áo Lam Kiên Giang, người thì tiếp tục công việc đứng trên bục giảng nhà trường, người thì tiếp tục phục vụ bệnh nhân dưới màu áo blouse trắng, người thi tham gia đoàn quân thủy lợi đi về các vùng kinh tế mới, người thì gia nhập lực lượng Thanh niên xung phong, người thì vào bộ đội trấn giữ biên giới tây nam Tổ Quốc v.v…
Thế rồi, đất nước cũng dần ổn định. Nhà nước đã có điều kiện quan tâm đến đời sống tín ngưỡng-tôn giáo của một bộ phận không nhỏ nhân dân trong nước. Ngày 07/11/1981, chín hệ phái Phật Giáo cả nước nhóm họp tại thủ đô Hà Nội, thống nhất thành một giáo hội duy nhất, từ đó Giáo hội Phật giáo Việt Nam ra đời, mở ra kỷ nguyên thống nhất Phật Giáo Việt Nam một cách triệt để kể từ sau triều đại Nhà Trần đến nay.
Phái đoàn Phật giáo Kiên Giang tham dự đại hội lần đầu gồm có :
-HT Nàna Dhammo đại diện chư tăng Nam tông Khmer
-HT Thích Bổn Châu đại diện chư tăng Bắc tông người Việt
-TT Thích Giác Phước đại diện chư tăng Khất sĩ
-NS Thích Nữ Liễu Liên, đại diện Ni giới Khất sĩ
-NS Thích Nữ Như Hải đại diện Ni giới Bắc tông
Sau khi tham dự đại hội Phật Giáo toàn quốc lần thứ I trở về, chư tôn đức lành đạo Phật Giáo Kiên Giang tổ chức ngay đại hội thống nhất Phật Giáo Tỉnh Kiên Giang vào quý II/1982, thành lập Ban trị sự Tỉnh Hội Phật Giáo Kiên Giang. Trưởng ban là HT Nàna Dhammo đặc trách Phật giáo Nam tông Khmer; HT Thích Bổn Châu làm Phó ban thường trực, đặc trách Phật giáo Bắc tông người Việt.
Một điều đáng nói là ngay trong nhiệm kỳ đầu tiên của Ban trị sự Phật giáo tỉnh Kiên Giang đã có sự hiện diện của một huynh trưởng cấp Tín GĐPT, đó là chị Diệu Thiện Trần Thế Mỹ với chức vụ chánh thư ký. Đến nhiệm kỳ thứ III (1988) đã có thêm các huynh trưởng cấp Tín khác được mời vào Ban trị sự, như : anh Minh Kim Quách Văn Thành trong chức vụ ủy viên Văn Hóa; anh Minh Hoàng Lâm Minh Khải trong chức vụ thư ký văn phòng; Gia trưởng-nhà giáo Phạm Văn Dõi với chức vụ trưởng ban Hướng dẫn Nam Nữ Cư sĩ Phật tử v.v… Tóm lại, trong tình hình Phật Giáo Kiên Giang còn thiếu vắng tăng ni, thì giới huynh trưởng GĐPT đã được Giáo hội tin cậy mời đảm nhiệm một số chức danh trong Ban trị sự qua nhiều nhiệm kỳ kể từ năm 1982 cho đến năm 2002.
Huynh trưởng GĐPT tham gia phụng sự giáo hội trong thời kỳ mới theo tinh thần “khế lý, khế thời” của Phật Giáo Việt Nam qua các triều đại trải dài suốt hàng ngàn năm lịch sử của dân tộc. Hòa thượng Thích Bổn Châu thường dạy các huynh trưởng rằng : “Trong cuộc sống, không ai có thể mặc hoài một chiếc áo, mà phải thay đổi tùy theo thời tiết. Trời nóng thì mặc áo mỏng, trời lạnh phải thay áo dày…” Lời dạy ấy đã dẫn dắt đoàn viên Áo Lam tại Kiên Giang đi theo con đường “tùy duyên – bất biến” , góp phần phụng sự giáo hội một cách đắc lực, tạo ra tiền đề tốt đẹp cho sinh hoạt GĐPT tại Kiên Giang ngày nay.
Trên tinh thần phá chấp mà chư thấy tổ Phật Giáo Kiên Giang truyền dạy, đoàn viên GĐPT Kiên Giang “y giáo phụng hành”, làm nên những thành quả Phật sự đáng khen trong khoảng thời gian mà sinh hoạt GĐPT tại nhiều địa phương cả nước vẫn còn đang “đóng băng”, như :
-Cuối năm 1988, thành lập Ban Hướng dẫn Nam Nữ Cư sĩ Phật tử với thành phần gồm 15 huynh trưởng và cư sĩ
-Đầu năm 1989 : tổ chức được 12 lớp giáo lý dành cho thanh thiếu niên tại thị xã Rạch Giá, thị trấn Tân Hiệp, thị trấn Hà Tiên với số lượng thanh thiếu niên tham gia khoảng 500 em.
-Tháng 6/1990, mở trại huấn luyện huynh trưởng Lộc Uyển I tại chùa Tam Bảo- Hà Tiên trong 5 ngày đêm, có 56 trại sinh tham dự
-Tháng 7/1992, mở liên trại huấn luyện A Dục I – Lộc Uyển II tại chùa Tam Bảo – Hà Tiên có 85 trại sinh
-Tháng 4/1993, tổ chức trại họp bạn ngành Thiếu mang tên Lục Hòa (lần thứ I) tại chùa Phổ Minh với sự tham gia của hơn 120 trại sinh.
-Tháng 7/1994, mở liên trại huấn luyện A Dục II – Lộc Uyển III tại chùa Tam Bảo-Hà Tiên có 90 trại sinh
-Ngày 28/1/1996 tổ chức hội nghị huynh trưởng GĐPT tại chùa Tam Bảo-Rạch Giá (Văn phòng Ban trị sự) nhằm triển khai Thông báo số 01/1995 của Ban Tôn Giáo CP và Nghị định 927/NĐ-UBND của UBND Tỉnh Kiên Giang v/v cho phép GĐPT tái sinh hoạt.
-Tháng 7/1997, đại hội Phật Giáo tỉnh Kiên Giang khóa V đã cho phép thành lập Ban hướng dẫn Phân ban GĐPT trực thuộc Ban Hướng dẫn Phật tử Tỉnh Hội Phật Giáo Kiên Giang gồm 20 huynh trưởng. Có lẽ đây là một trong số ít Phân ban GĐPT đầu tiên ra đời trong cả nước.
-V.v …
Tất cả những hoạt động trên đây đều xuất phát từ lời dạy “tùy duyên – phá chấp” của chư Tôn đức lãnh đạo Phật Giáo tỉnh Kiên Giang. Nếu không biết khế lý, khế thời; nếu không chấp nhận tên gọi mới, hình thức mới và tùy thuận theo cơ chế mới thì anh chị em Kiên Giang khó mà tạo nên thế đứng của GĐPT trong lòng Giáo hội như hôm nay.
Nhờ trung thành đi theo con đường “khế lý – khế thời” do chư thầy tổ vạch ra, GĐPT Kiên Giang đã trở thành điểm sáng trong sinh hoạt GĐPT tại miền Tây Nam bộ với con số 15 đơn vị hiện đang sinh hoạt, quy tụ hơn 800 đoàn viên Áo Lam, trong đó huynh trưởng có cấp là 48 anh chị, huynh trưởng chưa có cấp là 82 anh chị. Ban Hướng dẫn GĐPT tỉnh gồm 25 huynh trưởng. Ban Bảo trợ GĐPT tỉnh quy tụ 120 ban viên, hàng năm đóng góp trên 30 triệu đồng giúp BHD.GĐPT tỉnh tổ chức thực hiện nhiều hoạt động nhằm phát triển sinh hoạt GĐPT trong tỉnh.
Sau đây, xin đơn cử một số hoạt động nổi bật của GĐPT Kiên Giang kể từ khi Giáo hội Phật Giáo Việt Nam cho phép tái lập sinh hoạt GĐPT trong cả nước :
-Về tổ chức, từ 5 đơn vị trước năm 1975 nay đã phát triển lên 15 đơn vị, trong đó có các huyện vùng sâu như : An Biên, Giồng Riềng, Vĩnh Thuận… Tất cả các đơn vị GĐPT tại Kiên Giang đều sinh hoạt trong lòng GHPGVN.
-Huynh trưởng hiện đang sinh hoạt có : 01 cấp Dũng, 03 cấp Tấn, 23 cấp Tín, 21 cấp Tập và 82 huynh trưởng chưa có cấp
-Tổng số đoàn sinh đang sinh hoạt thường xuyên là 764 em
-Trong 20 năm qua, Kiên Giang đã tổ chức 13 trại huấn luyện Lộc Uyển, 13 trại huấn luyện A Dục và 4 trại huấn luyện Huyền Trang
-Đã tổ chức 3 trại Dũng, 7 trai Hạnh và 10 trại Lục hòa. Ngoài ra Kiên Giang còn tổ chức được 01 hội thao và 01 hội thi ca múa nhạc quy tụ hằng trăm đoàn sinh tham dự.
-Đầu năm 2017, GĐPT Kiên Giang ấn hành Kỷ Yếu kỷ niệm 60 năm GĐPT Kiên Giang, kỷ niệm 35 năm thành lập Giáo hội Phật giáo Việt Nam và đánh dấu 20 năm GĐPT Kiên Giang sinh hoạt trong lòng GHPGVN. Tập Kỷ Yếu này đã được gởi tặng đến 34 tỉnh, thành có GĐPT trong nước.
Những thành tựu nêu trên, nếu so với GĐPT các tỉnh miền Trung thì chẳng đáng gì. Song, nếu ai có hiểu biết về Phật giáo miền Tây Nam bộ, nhất là về sinh hoạt GĐPT tại đây, mới đánh giá hết ý nghĩa và giá trị những gì mà anh chị em Áo Lam Kiên Giang đã nỗ lực trong 20 năm qua.
Tóm lại, nhờ giữ vững truyền thống “Luôn sinh hoạt trong lòng một tổ chức Giáo hợp pháp đương thời” mà GĐPT Kiên Giang có đầy đủ điều kiện để phát triển, góp phần vào sự phát triển chung của GĐPT cả nước. Kỷ niệm 20 năm GĐPT sinh hoạt trong lòng GHPGVN, anh chị em Áo Lam Kiên Giang nguyện luôn ghi khắc thâm ân của chư thầy tổ Phật Giáo Kiên Giang đã từ bi dẫn dắt chúng con đi trên con đường xán lạn phụng sự Đạo pháp và Dân tộc.