Tập đế là nhân của Khổ đế. Tập đế có nghĩa : Chứa nhóm, hội tụ, chở đựng những thành phần nghiệp bất thiện. Tất cả những nghiệp trong tập đế, khi biểu hiện đều là nhân khổ. Thế cho nên, học giáo lý TỨ DIỆU ĐẾ ta thấy rõ hai dòng nhân quả : Nhân quả triền phược là KHỔ và TẬP. Nhân quả giải thoát là DIỆT và ĐẠO.
Truy nguyên tận gốc của Tập đế, khởi thỉ từ “tam tế” và “lục thô”.
Tam Tế: | 1) Vô Minh Nghiệp 2) Năng kiến 3) Cảnh Giới | ⇒ Tướng |
Ý dẫn đầu các pháp,
Ý làm chủ, ý tạo;
Nếu với ý thanh tịnh,
Nói lên hay hành động,
An lạc bước theo sau,
Như bóng, không rời hình.
Phẩm Song Yếu