Thế là sáng hôm sau, cả hoàng gia đưa công chúa đến gặp Đức Phật. Tin vừa loan ra khiến hàng trăm chàng phò mã hụt tình nguyện đi theo vì họ rất tò mò muốn biết kết cục việc này ra sao.
Vua Ma Kiệt Đà cùng hoàng hậu, công chúa và hoàng thân quốc thích lần lượt tiến vào, theo sau là các hoàng tử, vương tôn các nước lân bang.
Đức Phật ngự trên pháp tòa, hai bên là hàng ngàn đệ tử, tất cả đều oai nghi thanh tịnh khiến cho không khí chung quanh trang nghiêm sùng kính lạ thường. Trước cảnh tượng uy nghiêm ấy, nhà vua chợt thấy mình nhỏ bé và tầm thường. Ông lấy hết nghị lực đứng lên thưa:
-Kính Ngài, theo luật gieo cầu của nước chúng tôi, thì ai trúng cầu là được vợ. Hôm qua con gái tôi gieo cầu trúng Ngài, thế là thần linh đã định lương duyên rõ ràng nên con tôi cũng tình nguyện theo Ngài trên đường hóa độ để “nâng bát sửa y” cho Ngài.
Đức Phật nhìn công chúa hồi lâu, bỗng Ngài mỉm cười. Công chúa thấy nơi kim khẩu Phật phóng ra một tia hào quang xanh chiếu lên đỉnh đầu mình. Nàng bỗng thấy toàn thân rúng động, đầu ngứa rần rần, mồ hôi từ chân tóc chảy dài xuống hai má. Nàng vội lấy chiếc khăn tay lau những giọt mồ hôi, bỗng tay nàng đụng phải một con vật nhỏ xíu lẫn trong mồ hôi, nàng đưa lên xem mà không biết là con gì ( đó là con chí), nàng vội lấy ngón tay búng cho con vật rơi xuống đất.
Rồi công chúa lại thấy làn hào quang của Phật chiếu thẳng vào mắt mình, nàng thấy xốn xang khó chịu, nước mắt tuôn ra. Nàng đưa chiếc khăn lên lau nước mắt thì thấy có hai cục ghèn to nhớp nhúa dính vào chiếc khăn trắng.
Đạo hào quang của Phật lại chiếu vào chiếc mũi dọc dừa xinh xắn của công chúa khiến nàng nhảy mũi liên hồi, bao nhiêu là nước mũi chảy xuống ròng ròng, không sao cầm lại được.
Tia hào quang xanh tiếp tục chiếu vào miệng công chúa khiến nàng ngáp dài ngáp vắn, không làm sao cưỡng lại được, rồi những cơn ho kéo đến khiến nước dãi từ trong miệng chảy dài xuống cằm, bốc mùi hôi thối không sao chịu được.
Đức Phật phóng thêm một tia hào quang màu đỏ bao trùm thân thể nàng. Công chúa ngứa ngáy khắp người, hai tay gãi không ngừng, hai mắt mờ tối vì ghèn chảy ra đầy, mũi nàng liên tiếp hắt hơi khiến nước mũi chảy dài, miệng nàng không ngớt ho và ngáp làm cho nước dãi chảy ra hai bên mép… Công chúa nhăn nhó khổ sở, bao nhiêu vẻ yêu kiều diễm lệ biến đâu hết , nàng chỉ còn là hình dạng của một người điên. Mọi người thấy thế vô cùng khiếp sợ, bao nhiêu tình yêu đối với công chúa mới ngày hôm qua thì nay đã không còn nữa, thay vào đó là một cảm giác kinh sợ và nhàm chán.
Lúc bấy giờ, Đức Phật thâu hào quang lại. Công chúa như người vừa thoát cơn ác mộng, nàng vội vàng sửa lại xiêm y, chỉnh trang nhan sắc rồi sụp quỳ xuống dưới chân Phật. Mọi người thấy thế cũng đồng loạt quỳ xuống.
Nhân đó, Đức Phật liền thuyết bài pháp Tứ Niệm Xứ cho mọi người nghe :
-Hỡi các thiện nam tín nữ! Thân thể này là một khối nhơ bẩn và tạm bợ, không có gì khiến cho ta phải tham đắm nó. Mắt thấy, tai nghe, mũi ngửi, lưỡi nếm, thân xúc chạm làm nẩy sinh ý thức tham muốn hưởng thụ là nguyên nhân của mọi đau khổ.
Này các thiện nam tử, thiện nữ nhơn ! Tất cả mọi vật trên đời đều không có tự ngã, mà đều do nhân duyên hòa hợp mà sinh ra. Các vị nên quán chiếu như thế mà sanh lòng chán chê, không tham lam mê đắm vào bất cứ thứ gì, nhờ vậy mà thoát ly đau khổ.
Hỡi này các vị ! Tâm của ta là vô thường. Lúc thương lúc ghét, khi buồn khi vui đều do ý thức phân biệt chấp trước mà sinh ra điên đảo, vì vậy mà kiếp kiếp luân hồi mãi trong vòng sinh tử.
Như Lai quán chiếu thấy:
1)Thân bất tịnh
2)Thọ thị khổ
3)Pháp vô ngã
4)Tâm vô thường
Nên đoạn trừ ân ái, dứt bỏ lợi danh, tu hành chứng được bốn đức Niết Bàn là : Thường, Lạc, Ngã, Tịnh.
Cảnh yên lặng trong chúng hội, tiếng pháp âm của Phật du dương như một bản đàn không dây, thánh thót như tiếng chim Ca Lăng, tất cả vua quan trong pháp hội mắt thấy tai nghe thân tâm vô cùng thanh thoát.
Công chúa Vô Song nhứt thời viễn trần ly cấu, liền chứng quả Dự Lưu (Tu đà hoàn).
Riêng hoàng đế Tam Đa, ông suy nghĩ nhiều trong lời Phật dạy : Ôi, ta với Phật Thích Ca đều là con vua cả, nhưng thái tử Tất Đạt Đa đáng làm vua mà người chán nhàm ngôi báu; có vợ đẹp mà Ngài xa lánh yêu đương… Còn ta, chỉ vì đói danh lợi, khát tình yêu nên gây nhiều tội lỗi. Ôi, đều từ một con người, nhưng Thái tử đã trừ tận cùng thú tánh để vương mình lên địa vị Thánh nhân. Còn ta ! Ta chỉ vì không ngự trị được lòng tham nên tự gieo mình vào địa ngục…
Trong lúc nhà vua quán sát và thành thực ăn năn tội lỗi của mình nên tâm khai ý giải, rồi ông xin tự nguyện đầu Phật xuất gia.
Phật bảo tôn giả A Nan trao y bát khất sĩ cho ông. Ông ôm chặt y bát vào lòng, sung sướng tự nhũ : Ôi, chỉ có hạnh phúc này mới là hạnh phúc chơn thường bất biến… đưa mình và người đến nơi an lạc vĩnh viễn.
Ý dẫn đầu các pháp,
Ý làm chủ, ý tạo;
Nếu với ý thanh tịnh,
Nói lên hay hành động,
An lạc bước theo sau,
Như bóng, không rời hình.
Phẩm Song Yếu