Vị Đạo Sĩ Đáng Kính Và Ông Vua Kiêu Hãnh

Ca Lợi Vương đi săn. Khác hẳn với các cuộc đi săn thường, lần này nhà vua tổ chức một cuộc săn quy mô trong suốt tuần lễ. Vì nhiều lẽ, và trong đó có một lẽ là để trừ khử uy tín của một đạo sĩ đang tu hành trong khu rừng phía Nam này.

Đoàn người đi săn đã đến tại mé rừng. Thật như là một binh đoàn đi chiến trận. Có đủ cung tên, gươm giáo, có ban tiếp vận lương thực, có hệ thống truyền tin liên lạc. Họ dựng lều trại và sửa soạn chỗ cho vua tá túc. Ca Lợi Vương cỡi một con bạch mã, bận nhung phục gọn ghẽ, dẫn đầu toán lính săn. Bản chất mạo hiểm của ngài thường thấy bộc lộ trong những trường hợp như thế này. Đoàn người tiến sâu vào rừng. Mỗi lần nhà vua bắn hạ được một con thú thì cả đoàn hoan hô vang dậy và sẽ có một bọn sắp sẵn để mang con vật xấu số đến trước mặt ngài.

-Muôn tâu hoàng thượng! con thú bị mũi tên thần bắn trúng vào chính giữa đầu

-Muôn tâu hoàng thượng! hoàng thượng vừa hạ một con hươu đẹp đẽ nhất trong loài hươu

-Muôn tâu hoàng thượng! v.v…

Và hoàng thượng kiêu hãnh mỉm cười, truyền lịnh khao thưởng quân sĩ.

Đến trưa, cuộc đi săn tạm nghỉ. Vua ngã người trên chiếc võng và an mình trong giấc điệp. Khi ngài thức dậy, thì ngài ngạc nhiên thấy quân lính thiếu mặt rất nhiều. Bọn chúng đi đâu? Ngài đang băn khoăn thì bỗng đội liên lạc về phi báo là bọn quân lính đã tề tựu ở dưới một gốc cây Bồ Đề để nghe một đạo sĩ thuyết pháp.

Hãy tưởng tượng Ca Lợi Vương giận dữ đến bực nào! Trước đây, dư luận đã xôn xao về tin này, người ta đã cho nhà vua hay là có một vài người trong hoàng tộc cũng lén lút đến nghe đạo sĩ thuyết pháp. Và chính bởi lẽ đó mà vua tổ chức cuộc di săn này để tìm hiểu thực hư. Vậy mà giờ đây, tên đạo sĩ lại cả gan khuyến dụ cả quân lính nhà vua.

Lệnh tập họp cấp tốc được lan truyền. Số vắng mặt vẫn chưa thấy trở về. Vua đinh ninh rằng kẻ tu hành đã đánh bùa mê để cầm giữ một cách phi pháp lính của ngài. Ngài nhảy lên ngựa và đích thân đến nơi. Quan quân lục tục kéo đi theo ngài.

Gần đến nơi rồi. Một vài cận thần thân tín thúc ngựa lên trước. Họ quát tháo ầm ĩ. Quân lính đang vây quanh vị đạo sĩ sực nhớ lại nhiệm vụ của họ đối với hoàng thượng, nên vội nới rộng vòng và cúi đầu chịu hình phạt. Họ vừa nghe một bài dạy về hạnh từ bi, họ cảm thấy tội lỗi của họ trong cuộc đi săn đầy sát khí, và giờ đây họ ước muốn nhà vua đuổi cổ họ về, hơn là họ tiếp tục cuộc chém giết.

Nhà vua đã xuống ngựa. Ngài định tiến đến trước mặt nhà đạo sĩ, nhưng các cận thần đã vội ngăn cản:

-Muôn tâu hoàng thượng, việc trục xuất tên sa môn này đâu phải nhọc đến thánh thể, xin cho phép để hạ thần ra tay.

Vừa tâu xong, họ xông đến. Họ dùng bao nhiêu lời thô bỉ để lăng mạ, để chửi rủa như trong giây phút họ sẽ phanh thây đạo sĩ thành trăm mảnh. Nhưng, "chó cứ sủa mà lạc đà vẫn đi qua", đạo sĩ vẫn không nói lại một lời, không sắc giận, điềm nhiên như không.

Cảnh tượng ấy làm cho Ca Lợi Vương khá ngạc nhiên. Từ trước đến giờ, kẻ nào thấy vua cũng phải phủ phục dưới chân để tung hô hoàng đế vạn tuế, thế mà hôm nay lại có một kẻ tu hành trước mặt ngài vẫn cứ ngồi lỳ như chết. Ngài bước tới, truyền lịnh cho các cận thần lui ra và dõng dạc hỏi:

-Này tên sa môn ương ngạnh kia! Nhà ngươi ngồi tại đây để làm gì?

Đạo sĩ trả lời:

-Kẻ này tu hạnh nhẫn nhục

-Hạnh nhẫn nhục là thế nào?

-Tâu hoàng thượng! Tu hạnh nhẫn nhục là giữ tâm khiêm nhường với tất cả mọi người, là trừ bỏ những hanh vi tự đắc, kiêu mạn, là dùng lời nói êm dịu để khuyến hóa chúng sanh. Tâu hoàng thượng…

Nhà vua không nén được giận dữ nữa. Những lời đáp của đạo sĩ thì chân thật mà vua tưởng là cố ý xoi bói công kích sự ồ ạt nóng nảy của mình. Ông ta thét, cắt ngay lời đạo sĩ:

-Im, im ngay!

Vua quay lại, như muốn ra lệnh cho vệ sĩ của ngài ra tay tức khắc. Bỗng vừa nảy ra sáng kiến gì, vua lại hướng về phía đạo sĩ, rồi dịu giọng hỏi:

-Nhưng mà, ta hỏi thêm nhà ngươi câu này. Tại sao khi nảy, cận thần của ta hết lời mắng chửi nhục mạ nhà ngươi mà ngươi vẫn làm thinh?

-Tâu hoàng thượng, kẻ này suy nghiệm rằng: nếu như những lời chửi mắng của người khác là đúng thì phải sanh lòng hổ thẹn để mà hối cải, còn nếu như những lời chửi mắng nhầm lẫn thì xem là những tiếng vang như gió thoảng ngoài tai mà thôi. Tuyệt nhiên không khi nào sanh tâm oán hận.

Câu trả lời có một phản ứng mạnh. Quân lính thì thầm thán phục, các cận thần trố mắt kinh ngạc. Còn nhà vua, ngài cảm thấy tự ái của mình bị động chạm. Để phục hồi uy tín của mình, ngài rút phắt thanh kiếm và bảo:

-Đây là những lời xảo trá và vô lễ!

Rồi nhà vua dùng kiếm cắt đứt đôi vành tai của đạo sĩ. Tuy nhiên, đạo sĩ vẫn thản nhiên tĩnh tọa, không tỏ vẻ đau đớn hay oán giận.

Nhà vua không ngờ vị đạo sĩ này có một sức chịu đựng lạ lùng. Hay đây là một tên phù thủy có nhiều pháp thuật? Dẫu sao, vua không thể lùi bước được. Ngài vung kiếm chặt đứt thêm hai bàn tay đạo sĩ đang chắp trước ngực.

-Hãy xem tên thầy pháp này nhẫn nhục đến mức nào.

Máu đào tuôn ra thấm quanh chỗ ngồi của vị tu hành. Tuy thế, đạo sĩ vẫn không thốt lên một tiếng kêu than. Vết thương như làm cho thần trí của Người thêm sáng suốt và dõng mãnh. Gương mặt vị đạo sĩ trông từ bi lạ lùng.

Thật là một dòng nước mát rưới lên lửa hận thù của nhà vua hung bạo. Vua lặng thinh. Bây giờ, ngài hiểu rằng kẻ đang ngồi trước mặt ngài không phải là một kẻ tầm thường. Ngài gượng gạo cất lên tiếng nói giữa sự im lặng nặng nề của mọi người:

-Hỡi đạo sĩ, tại sao người bị hành hạ thân xác mà người không có chút sắc giận nào?

Đạo sĩ thong thả trả lời:

-Tâu ngài, nếu như tôi có lỗi mà bị hành hạ thì tôi phải nhẫn thọ như được uống nước cam lồ và sinh lòng cung kính với người. Còn gặp trường hợp không phân biệt phải trái mà người xúc phạm đến tôi, thì tôi suy nghĩ rằng: ngày nay tôi vô tội, nhưng biết đâu không phải do ác nghiệp ngày trước mà nay phải chịu. Vả lại, thân này là sự cấu hợp giả tạm thì cũng không nên lấy gì làm luyến tiếc.

Ca lợi Vương bấy giờ đã hối hận về tội ác của mình, nhưng vì tập tánh chủ quan chỉ biết hạch lỗi kẻ khác lâu nay, vua gạn hỏi thêm một lần nữa:

-Hay lắm! nghĩ được như thế thì hết sức tốt đẹp. Nhưng làm thế nào cho ta tin rằng nhà người thật tình nghĩ như thế. Làm thế nào cho ta tin rằng nhà ngươi không oán hận ta, không oán hận những cận thần của ta đã sỉ nhục nhà ngươi?

Đạo sĩ giơ hai cánh tay cụt, mắt sáng lên một cách lạ thường, Người phát thệ:

-Tôi thể rằng tâm tôi không có một chút oán hận nào. Những người gây đau thương cho tôi chỉ vì bị mê mờ che lấp đáng thương mà thôi. Nếu như lời tôi không chân thành với tâm tôi thì những vết thương của tôi trở thành lở lói ghê gớm, bằng như trái lại, tâm tôi hoàn toàn không oán hận thì những vết thương của tôi sẽ lành lặn.

Trời đất bỗng nhiên rung chuyển. Hương thơm tỏa ra ngào ngạt. Ca Lợi Vương và mọi người nín lặng chờ đợi. Họ trông thấy, ôi, kinh ngạc biết bao! Họ trông thấy thân thể đạo sĩ lành lặn như xưa. Người ngồi tĩnh tọa dưới gốc cây Bồ Đề, gương mặt từ bi, chói lọi hào quang.

Cái kiêu hãnh trước đây tạm thời cung cấp cho nhà vua một sức mạnh ô ạt, mong manh, bây giờ vỡ tan như bọt nước. Và hạnh nhẫn nhục của đạo sĩ quả là một năng lực bền bỉ, trường cửu và bất khả chiến thắng. Nhà vua quỳ sụp xuống bên đạo sĩ và xin sám hối bao nhiêu tội lỗi. Vua còn nguyện ghi nhớ gương sáng nhẫn nhục này để thực hiện trong đời sống cá nhân, trong việc trị quốc của mình và đời đời kiếp kiếp xin tận tâm phụng sự chánh pháp.

Đạo sĩ khiêm tốn đỡ Ca Lợi Vương dậy và hiền dịu bảo:

-Lời phát tâm tốt đẹp của ngươi tự nó đã xóa bỏ được lỗi lầm do chính ngươi gây ra, và ta hứa với ngươi rằng, trong tương lai, khi ta thành đạo, ta sẽ nhận ngươi làm đệ tử đầu tiên của ta.

* * *

Vị đạo sĩ đáng kính trên đây là tiền thân Đức Phật Thích Ca và Ca Lợi Vương là tiền kiếp của ngài Kiều Trần Như.

Và đúng như lời đã hứa, sau khi thành Phật, Đức Thế Tôn đã thuyết bài pháp đầu tiên tại Vườn Lộc Uyển độ cho năm anh em ông Kiều Trần Như. Ông Kiều Trần Như cùng bốn người bạn đồng tu đã trở thành năm đệ tử xuất gia đầu tiên của Phật, khai sáng ba ngôi báu Phật – Pháp – Tăng.