Đức Phật Và Gã Mục Đồng

Trước khi đức Thế Tôn tịch diệt, Ngài quyết địng làm một cuộc hành trình thật xa. Ngài muốn viếng thăm một số môn đệ và khuyên nhủ họ cẩn thận giữ gìn giáo pháp của Ngài. Với một mình A Nan theo hầu, Ngài lên đường rời thành Vương Xá.

Một hôm, nhân khi ngồi nghỉ trên một bờ ruộng, Ngài nói với A Nan :

" Đây rồi có lúc người đời sẽ tự hỏi tại sao ta còn phải đầu thai và dạ đàn bà. Họ sẽ thắc mắc về chuyện đản sanh thanh tịnh tuyệt đối của ta, họ sẽ hoài nghi uy lực tối thượng nhiệm mầu của ta. Những kẻ phàm phu kém cỏi đó sẽ không bao giờ hiểu rằng ai cống hiến đời mình cho sự nghiệp thánh thiện thì hình hài đâu còn vướng vào chu trình cấu uế của việc hạ sanh. Ai muốn chứng đắc vô thượng bồ đề, người ấy phải vào dạ đàn bà; vì lòng thương xót nhân thế, người ấy phải nguyện sanh vào cõi nhân gian. Vì nếu người ấy là thiên thần, làm sao người ấy có thể chuyển vận bánh xe chánh pháp ? Này A Nan, nếu Phật là một thiên thần, loài người e không mấy chốc sẽ nãn lòng thối chí. Họ sẽ nói : "Đức Phật là vị thiên thần, Ngài vốn có hạnh phúc, thánh đức và hoàn hảo tuyệt vời; còn chúng ta, làm sao chúng có hy vọng đạt đến ngần ấy thứ ?" Họ sẽ đâm ra chán nãn và mất niềm tin nơi Phật tánh vốn có sẵn trong họ."

Một gã chăn cừu đang băng ngang qua ruộng. Y có sắc thái thanh tịnh của một người đang âm thầm làm việc hoan hỷ. Đức Thế Tôn hỏi :

-Ngươi là ai, mục tử ?

-Tôi là Dhaniya !

-Ngươi đi đâu ?

-Tôi về nhà với vợ con tôi

-Mục tử, hình như ngươi có niềm hạnh phúc trong sạch?

-Cơm tôi đã nấu chín – Sữa tôi đã vắt xong

Trên bờ sông tôi ở – Cùng với vợ con tôi

Mái nhà lợp kỹ rồi – Trong nhà đèn sáng rỡ – Mưa rơi mặc mưa rơi.

Đức Thế Tôn nói :         

"Ta đoạn trừ sân hận

Ta đốn phá mê lầm

Một đêm ta chờ đời

Trên bờ sông mênh mông

Nhà ta không có mái

Lửa dục ta tắt rồi

Mưa rơi mặc mưa rơi"

Mục tử nói :

"Dê tôi không bị muỗi mòng

Cừu tôi mặc sức thong dong

Bò tôi đầy đồng gặm cỏ

Mặc cho mưa gió phũ phàng"

Đức Thế Tôn nói :         

"Ta đã làm bè kiên cố

Chống chèo đến cảnh Niết bàn

Băng qua thác ghềnh tham dục

Đến được bến bờ thênh thang

Thuyền bè ta không cần nữa

Mặc cho mưa gió phũ phàng"

Mục Tử nói:

"Vợ tôi ngoan ngoãn vâng lời

Tiết trinh, dức hạnh mấy đời phôi pha

Bao năm chung sống hài hòa

Nhân từ, vui tính ấy là vợ tôi

Gần xa ai cũng mến người

Mưa rơi thì mặc mưa rơi sá gì"

Đức Thế Tôn nói :

"Tâm ta ngoan ngoãn vâng lời

Si mê ràng buộc nhiều đời gỡ xong

Bao năm tu tập tinh ròng

Hiền hòa nhu nhuyến tâm ta sáng ngời

Khổ đau ác trược đoạn rồi

Mưa rơi thì mặc mưa rơi sá gì "

Mục tử nói :

"Tôi tự trả lương người giúp việc

Khẩu phần con cháu nhận nơi tôi

Không ai lên tiếng than hơn kém

Mặc sức mưa giăng ngập cả trời"

Đức Thế Tôn nói :

"Ta không nô lệ cho ai cả

Đất trời lồng lộng ta thênh thang

Với ta không cần người nô lệ

Mặc sức mưa giăng trải hàng hàng"

Mục tử nói :

"Tôi có bò sữa, nghé tơ và bê con

Lại thêm một chó theo chân chúng

Mưa gió hề chi, mưa cứ mưa"

Đức Thế Tôn nói :

"Ta không bò sữa, nghé tơ và bê con

Cũng không có chó theo chân chúng

Mưa gió hề chi, mưa cứ mưa"

Mục tử nói :

"Cọc nhọn đóng xuống đất

Mấy ai nhổ xem nào

Giây mới bện có chắc

Trâu bò phá được sao

Mưa sa mặc mưa sa"

Đức Thế Tôn nói :

"Như chó bứt xiềng xích

Như voi phá xich xiềng

Vĩnh viễn Ta đoạn tuyệt

Vào ra cõi Ta Bà

Mưa sa mặc mưa sa"

Mục tử Dhaniya đảnh lễ Đức Thế Tôn và bạch : "Bạch Đức Thế Tôn, con biết Ngài là ai rồi; xin mời Ngài ghé đến nhà con"

Vừa mới vô nhà, trời đổ mưa tầm tả, nước mưa tạo thành những dòng suối nhỏ chảy dài trên mặt đất. Dhanita nghe mưa rơi mà thốt lên những lời cảm thán: "Thật vậy, từ khi gặp Phật, chúng con được nhiều của quí. Bạch Đức Thế Tôn, Ngài là nơi nương tựa của chúng con, Ngài đã nhìn chúng con bằng ánh mặt trí tuệ. Hỡi Thánh nhân, xin Ngài mãi mãi là đấng cứu độ của chúng con. Con và vợ con xin quy y Ngài. Nếu chúng con sống đời thánh thiện, chúng con sẽ đoạn trừ sanh tử, chúng con sẽ chấm dứt khổ đau"

Ma vương, tên ác quỷ, chẳng ai hay biết hắn từ đâu xuất hiện trước mặt Đức Thế Tôn và Dhaniya, nói :

"Có con sung sướng vì con

Có bò sung sướng vì bò

Sung sướng cho ai lắm của tiền

Người không tiền của khổ triền miên"

Đức Thế Tôn nói :

"Có con khốn khổ vì con

Có bò khốn khổ vì bò

Khốn khổ cho ai lắm của tiền

Người không tiền của sướng vô biên"

Ma vương trốn mất. Dhaniya và vợ lắng nghe Đức Thế Tôn trao truyền giáo pháp.

TỊNH MINH

(GĐPT QUẢNG NAM)