Nhứt Xiển Đề

G

HỎI:

Em đọc kinh Phật, thấy kinh có đề cập về hạng người “Nhứt Xiển Đề” mà em không hiểu nghĩa của cụm từ này. Kính đề nghị Ban Biên Tập giải thích cho em được rõ (oanhv…@gmail.com)

TRẢ LỜI:

Bạn oanhv…@gmail.com thân mền,

Nhứt xiển đề hay A Xiển đề ca, A xiển đề, Xiển đề là cách đọc phiên âm từ một danh từ Bắc Phạn : Atyantika. Danh từ này có nhiều nghĩa :

-Nhứt xiển đề = Kẻ bất tín, tức chỉ cho hạng người không có niềm tin vào Phật pháp, không tin vào bất cứ lẽ phải nào trên đời.

-Nhứt xiển đề = Kẻ ác tâm, tức chỉ cho hạng người không việc ác nào mà không làm

-Nhứt xiển đề = Kẻ không biết hổ thẹn, tức chỉ cho hạng người làm việc tội lỗi mà trong lòng không hề có chút hổ thẹn.

-Nhứt xiển đề = Kẻ chẳng chịu hối cải, tức chỉ cho hạng người làm việc tội lỗi mà trong lòng không hề có chút ăn năn hối cải.

-Nhứt xiển đề = Kẻ không tin Nhân quả – Nghiệp báo – Luân hồi, tức chỉ cho hạng người không biết chi là tội phước, không tin có đời sau, việc ác nào cũng làm mà chẳng hề sợ quả báo xấu trong đời sau.

-Nhứt xiển đề = Kẻ chẳng gần với thiện hữu, tức chỉ cho hạng người không bao giờ thân cận để học hỏi điều hay lẽ phải nơi những người bạn hiền lành đạo đức.

-Nhứt xiển đề = Kẻ chẳng có Phật tánh, tức chỉ cho hạng người không có một chút mầm mống giác ngộ nào trong tâm hồn.

Tóm lại, nhứt xiển đề là hạng người dứt tất cả căn bản thiện, tâm hồn chẳng có một niệm lành nào cả, suốt đời chỉ làm toàn việc ác, khi còn sống cũng như khi đã chết, người này luôn sống trong địa ngục của tham – sân – si, không còn mong gì được trở lại làm người.

Trong Kinh Diệu Pháp Liên Hoa, Đức Phật có nói Đề Bà Đạt Đa là đệ nhất Nhứt xiển đề, nhưng Phật vẫn thọ ký cho ông trong tương lai xa sẽ thành Phật.

Nhứt Xiển Đề
Đề Bà Đạt Đa là đệ nhất Nhứt xiển đề (ảnh minh họa)

Đề Bà Đạt Đa là ai ? Tại sao Phật gọi ông là Nhứt xiển đề ?

Mời bạn đọc tiếp phần sau đây :

Đề Bà Đạt Đa là em chú bác với Phật. Khi Phật trở lại thành Ca Ty La thăm hoàng tộc thì Đề Bà Đạt Đa có đến xin Phật xuất gia nhưng Đức Phật nhìn thấy tướng mạo ông không đoan chính, Ngài bảo : em nên tu tại gia, lo bố thí cầu phước hơn là xuất gia làm sa môn.

Từ đó Đề Bà Đạt Đa ôm mối hận trong lòng. Ông trở về nhà tự cạo râu tóc, tự tạo y bát, tự xưng là đệ tử của Phật. Đức Phật, trước việc làm của người em, đành chấp nhận cho Đề Bà Đạt Đa gia nhập Tăng đoàn. Từ ngày được vào Tăng đoàn, Đề Bà Đạt Đa luôn lập bè kéo cánh, tìm cách hạ uy tín Phật để lên lãnh đạo Giáo hội.

Để có đủ thế lực thực hiện tham vọng lật đổ Đức Phật, Đề Bà Đạt Đa xúi giục thái tử A Xà Thế giết vua cha để soán ngôi. Vua Bình Sa bằng lòng giao ngôi vua lại cho con , nhưng A Xà Thế vẫn bắt cha giam vào ngục tối và bỏ đói cho đến chết.

Nhứt Xiển Đề
A Xà Thế bắt cha giam vào ngục tối và bỏ đói cho đến chết (ảnh minh họa)

Được vua A-Xà-Thế hậu thuẫn, xây cất cho một tu viện nguy nga đồ sộ, lại hằng ngày cung cấp tứ sự dư dã, Đề-Bà-Đạt-Đa khởi tâm muốn lãnh đạo Giáo Hội. Quy tụ xung quanh ông là mấy trăm tỳ-khưu ham muốn lợi dưỡng, khỏi phải đi khất thực, nhàn hạ thảnh thơi, nên lôi cuốn môn đồ ngày càng đông! Số tỳ-khưu này suốt ngày nịnh bợ, tâng bốc ông. Quần chúng không phân định được trắng đen nên họ hết lòng sùng bái. Vậy là danh tiếng Đề-Bà-Đạt-Đa có lúc lại vượt trội hơn cả Tôn giả Xá-Lợi-Phất.

Đề Bà Đạt Đa đến gặp Phật yêu cầu thực hiện năm điều giới luật, mới nghe tưởng như để chư Tăng tăng trưởng đạo hạnh, nhưng xét kỹ mới thấy phi lý, không thể thực hiện. Ông còn yêu cầu Phật phải giao quyền lãnh đạo Giáo hội lại cho ông. Đức Phật từ chối tất cả yêu cầu của ông. Đề bà Đạt Đa ôm lòng oán hận, tìm cách mưu hại Phật bằng những tội ác sau đây :

-Lần thứ nhất, y thuê cung thủ sát hại Phật nhưng bị thất bại vì các cung thủ đã đến quỳ trước Phật sám hối và xuất gia làm đệ tử Ngài.

-Lần thứ hai, y phục kích trên đỉnh núi, chờ Phật đi qua, lăn đá xuống định sát hại Ngài, nhưng cũng không thành công, chỉ làm Phật bị chảy máu nơi ngón chân.

-Lần thứ ba, y cho con voi chiến hung dữ nhất thành Vương Xá uống rượu say, đợi Đức Phật đi ngang qua sẽ xua voi chạy ra quật chết Phật. Lần này y cũng thất bại vì con voi dữ đã bị khuất phục dưới ánh mắt từ bi bao la của bậc Đạo Sư.

Nhứt Xiển Đề
Đề Bà Đạt Đa xua voi chạy ra quật chết Phật (ảnh minh họa)

Sau nhiều phen thất bại, Đề Bà Đạt Đa rủ rê 500 tỳ kheo qua núi Kên Kên thành lập Giáo hội riêng, không chịu sự quản lý giáo dưỡng của Đức Phật.

Bậc Đạo Sư bảo hai ông Xá Lợi Phất và Mục Kiền Liên hãy đến núi Kên Kên thuyết pháp độ cho 500 tỳ kheo kia, kẻo họ bị Đề Bà Đạt Đa lôi kéo vào đường ác mà phải đọa địa ngục. Hai vị đại đệ tử của Phật vâng lời, đi đến núi Kên Kên thi hành nhiệm vụ. Cả 500 tỳ kheo trước nghe theo lời xúi giục của Đề Bà Đạt Đa, sau khi nghe pháp đều đắc quả Tu đà hườn, theo chân hai vị trở về xin sám hối trước Phật.

Đề Bà Đạt Đa sau giấc ngủ trưa thức dậy không thấy các tỳ kheo theo mình đâu cả, sau khi tìm hiểu lý do, y tức giận đến mức thổ huyết ra. Kể từ đó, uy tín của y dần dần tiêu tan, không còn được vua A Xà Thế ưu ái nữa, những người từng theo ý trước kia, nay lần lượt bỏ y mà trở về sám hối với Phật. Đề Bà Đạt Đa sống cuộc đời cô độc, đau đớn cả thể xác lẫn tâm hồn cho đến lúc kết thúc tuổi thọ.


Leave a comment
Your email address will not be published. Required fields are marked *

Như mái nhà vụng lợp,
Mưa liền xâm nhập vào.
Cũng vậy tâm không tu,
Tham dục liền xâm nhập.

Phẩm Song Yếu

Tháng 01 năm 2025
30
Giờ hoàng đạo: Dần (3-5), Mão (5-7), Tỵ (9-11), Thân (15-17), Tuất (19-21), Hợi (21-23)
Thứ 5
Ngày Kỷ Hợi
Tháng Mậu Dần
Năm Ất Tỵ
Lịch âm
02
Tháng 01
Kiên Giang