Trong ngày nó đầu thai vào bụng vợ người đánh cá, cả làng không ai đánh bắt được một con cá nào! Trong khi nó còn ở trong thai, làng ấy bị lửa thiêu bảy lần và bị vua phạt bảy lần. Dân trong làng suy nghĩ : “Giữa chúng ta ắt có một người có số đen. Vậy chúng ta hãy chia dân làng thành hai nhóm, mỗi nhóm năm trăm người. Nhóm nào có người có số đen sẽ bị tai họa, còn nhóm kia sẽ được tăng thịnh”
            Khi đã phát hiện “người có số đen” nằm trong nhóm nào, họ lại chia nhóm ấy thành hai nhóm nhỏ… Bằng cách đó, cuối cùng họ tìm ra được gia đình người đánh cá đang mang thai đứa bé “có số đen”. Và họ đánh đuổi vợ chồng ấy ra khỏi làng. Đưa bé được sinh ra và lớn lên trong cảnh nghèo khổ cùng cực. Một hôm, mẹ nó đưa cho nó một chiếc bát sứt mẻ bảo nó vào xin ăn ở một ngôi nhà. Khi nó trở ra thì cha mẹ nó đã bỏ rơi nó mà trốn đi. Từ đó, thằng bé sống lang thang vất vả, dơ dáy hôi hám như một con quỷ ăn bùn. Nó sống như thế cho đến năm bảy tuổi.
            Một hôm, tôn giả Xá Lợi Phất đang đi khất thực ở Xá Vệ, thấy đứa bé. Ngài khởi lòng từ bi hỏi : Này cháu, cháu sống ở làng nào? Cha mẹ là ai?
            -Thưa tôn giả, con sống không nơi nương tựa, cha mẹ con vì quá mệt mỏi nên đã bỏ rơi con.
            -Con muốn xuất gia không ?
            -Thưa tôn giả, con muốn xuất gia. Nhưng ai sẽ xuất gia cho kẻ khốn nạn như con?
            -Ta sẽ xuất gia cho con
            Rồi tôn giả cho nó ăn uống đầy đủ, dẫn nó về tinh xá tắm rửa sạch sẽ và làm lễ xuất gia cho nó. Khi đến tuổi trưởng thành, cho nó thọ đại giới và ban cho pháp danh Losakatissa. Trưởng lão Losakatissa, không hiểu do nhân duyên gì, ít khi nhận được đồ cúng dường, do đó thường xuyên chịu cảnh đói khát. Trưởng lão tinh tấn thiền định và đắc quả A La Hán, tuy nhiên cũng không vì thế mà được nhiều đồ ăn cúng dường. Cho đến một hôm, trưởng lão Losakatissa sắp sửa nhập niết bàn.
            Tôn giả Xá Lợi Phất suy nghĩ : Hôm nay trưởng lão Losaka sẽ nhập niết bàn, ta sẽ khuyên người ta cúng dường trưởng lão đồ ăn như ý muốn. Tôn giả đích thân đưa trưởng lão vào thành Xá Vệ khất thực. Thế nhưng hai người vẫn không nhận được đồ ăn cúng dường từ dân chúng. Tôn giả bảo Losaka về trước ngồi chờ tại phòng họp, còn mình tiếp tục đi khất thực và gởi thức ăn về cho Losaka nhưng những người nhận thức ăn đem về đều quên không đưa tới cho Losaka.
            Khi tôn giả Xá Lợi Phất quay về tinh xá, trưởng lão Losaka đến chào hỏi. Tôn giả hỏi: Này hiền giả, ông có nhận được đồ ăn tôi gởi về không ? – Thưa tôn giả, con chưa nhận được! Xá Lợi Phất hoảng hốt nhìn bóng cây trước cửa, biết rằng đã quá giờ ăn của chư tăng. Tôn giả bảo Losaka đứng chờ rồi vội vả quay về trú xứ đem đến bốn loại bánh ngọt là thức ăn phi thời, bảo Loasaka hãy ăn đi.
            Trong khi trưởng lão Losakatissa ăn bánh, tôn giả Xá Lợi Phất cầm bát đứng một bên. Losaka ngại ngùng không dám ăn. Tôn giả nói : Ta cầm bình bát này đứng đây, hiền giả ngồi và ăn. Nếu tay ta rời bình bát thì bánh sẽ biến mất. Nhờ thần thông của tôn giả Xá Lợi Phất nên Losaka ăn được đầy đủ, no bụng. Ngày hôm ấy, Losaka nhập vô dư y niết bàn .
            Lúc bấy giớ, các tỷ kheo đang ngồi tại pháp đường nói:Này các hiền giả, Losakatissa ít công đức, ít nhận đồ cúng dường. Do ít công đức, ít được cúng dường như vậy làm sao lại đắc được thánh pháp?
            Khi nghe được thắc mắc của chúng đệ tử, bậc Đạo sư kể câu chuyện quá khứ sau đây:

            Thuở ấy, trong thời Đức Phật Ca Diếp, có một tỷ kheo sống ở một ngôi làng nhỏ, được một vị điền chủ hộ trì. Tỷ kheo ấy tánh tình bộc trực hồn nhiên, giữ giới, chuyên tu tập thiền quán. Lại cũng có một trưởng lão đã đoạn tận các lậu hoặc, sống bình đẳng với các bậc đồng phạm hạnh. Vị này lần đầu tiên đi đến ngôi làng có người điền chủ ủng hộ vị tỷ kheo ấy. Người điền chủ hoan hỷ với cử chỉ của trưởng lão, cầm lấy bình bát, mời vào nhà, cung kính mời ăn, nghe thuyết bài pháp ngăn, đảnh lễ trưởng lão và thưa: Thưa tôn giả, hãy đi đến ngôi tinh xá được gặp đầu tiên của chúng tôi. Chúng tôi vào buổi chiều sẽ đến yết kiến ngài.
            Trưởng lão đi đến ngôi tinh xá, đảnh lễ trưởng lão trụ trì và sau khi xin phép, ngồi xuống một bên. Vị trụ trì thân mật hỏi thăm : Thưa hiền giả, hiền giả được đồ ăn chưa ?
            -Thưa, được rồi !
            -Được tại đâu ?
            -Được tại nhà người điền chủ
            Vào buổi chiều, người điền chủ đem theo hương, vòng hoa, đèn và dầu đi đến tinh xá, đảnh lễ vị trụ trì và hỏi : Thưa tôn giả, có vị trưởng lão khách đã đến chưa ? Sau khi được biết đã đến rồi, người điền chủ đi đến vị trưởng lão khách, đảnh lễ, ngồi xuống một bên, nghe thuyết pháp. Trước khi ra về, người điền chủ mời hai trưởng lão ngày mai đến nhà mình thọ trai.
            Trưởng lão trụ trì suy nghĩ : Người điền chủ này đã bị phân tán. Nếu tỷ kheo này còn trú ở tinh xá này, người điền chủ sẽ không còn đếm xỉa đến ta. Ta phải làm cách nào để vị ấy không ở được trong tinh xá này.
            Vị trưởng lão khách đoán được ý định của trưởng lão trụ trì, nghĩ rằng : vị trưởng lão này không biềt ta không bao giờ gây trở ngại cho gia đình hay cho đồ chúng vị ấy. Rồi ông trở về thiền phòng chỉ tịnh.
(Còn tiếp…)